شیمی به عنوان یک دانش پایه، سایر رشته های علوم پایه (به جز ریاضی) و طیف وسیعی از سایر علوم تجربی و نیز علوم کاربردی را از خود متأثر کرده است و امروزه به درستی می توان ادعا کرد که رشد دانش بشری، فن آوری، صنعت، رفاه، امور نظامی و … در هر جامعه ای بدون علم شیمی مقدور نمی باشد...
اختصاص یافتن بیش از 37 درصد مقالات علوم محض در جهان به رشته شیمی این دانش را به عنوان نخستین رتبه در میان سایر علوم پایه قرار می دهد. شیمی در بعد کاربردی، گستره وسیعی از صنایع مولد کالاهای مصرفی، غیر مصرفی و پژوهشی در جهان را پوشش می دهد که جایگاه منحصر به فرد این دانش را در حیطه صنعت نشان می دهد. به عنوان نمونه در سال 2000 میلادی شرکت های نفتی و شیمیایی جهان با حدود 3300 میلیارد دلار فروش فرآورده های شیمیایی نخستین رتبه در میان صنایع دنیا را به خود اختصاص دادند. با تمام این اوصاف، شیمی دانشی است که دارای جنبه های خوب، بد و حتی زشت و ناپسند می باشد. جنبه های خوب و مثبت این دانش در زمینه های گوناگون زندگی امروز نظیر بالابردن کیفیت زندگی با به کارگیری انواع فرآورده های شیمیایی آشکار است. جنبه های بد این دانش را می توان در افزایش بار آلودگی منابع آب، خاک و هوا دانست و جنبه های زشت این دانش در تولید و ساخت انواع سلاح های شیمیایی، ترکیبات مخدر و یاری در توسعه و ساخت انواع تسلیحات کشتار جمعی هسته ای و میکروبی تجلی می یابد. مقدار و تنوع مواد شیمیایی بسیار زیاد است (بیش از 5 میلیون ترکیب آلی طبیعی یا سنتزی) و هر روز بنا به نیاز یا برحسب پژوهش ها و اکتشاف های جدید این تعداد افزایش می یابد. در نتیجه طرز کار و آشنا شدن با خطرهایی که از لحاظ ایمنی ممکن است این مواد به وجود آورند امری ضروری است. کسانی که با مواد شیمیایی سر و کار دارند باید بدانند که چه خطرهایی از سوی مواد متوجه آنهاست و چگونه از نظر ایمنی، خود را در مقابل آنها مصون نگهدارند. همواره از سوی کارخانه های بزرگ تولیدکننده این مواد و شرکتهای بیمه توصیه ها و استانداردهایی ارائه شده است که باید کاملا از سوی افراد رعایت و بدون اطلاع قبلی از کار با آنها خودداری شود. آگاهی از خطرهای ناشی از مواد شیمیایی و آگاه سازی دیگران از آن بسیار مهم است. جهت تحقق این هدف سال هاست از سوی کشورهای صنعتی دنیا، به ویژه آنهایی که از لحاظ تولید مواد شیمیایی بسیار پیشرفته اند برای کارخانه های تولید کننده ی مواد شیمیایی نشانه های استانداردی مشخص کرده اند که روی ظرف های محتوی مواد شیمیایی نصب می شوند. این نشانه ها نشان می دهد که این مواد چه خواصی دارند و چگونه باید با آن کار کرد. آموزش و نیز مطالعه خطرات ناشی از مواد شیمیایی برای تمام کسانی که به نوعی با مواد شیمیایی سر و کار دارند امری بسیار ضروری است. هرگز نباید فراموش شود که کار درست همراه با ایمنی است. از میان راه های گوناگون ورود مواد سمی به بدن، تماس پوستی بیشترین صدمات حرفه ای را در بر دارد. جذب مواد سمی از طریق استنشاق در مقام دوم قرار دارد. ورود مواد سمی از دهان یا بلعیدن به جز موارد ویژه، از احتمال کمتری برخوردار است به همین دلیل است که بیشتر تجهیزات حفاظت فردی شامل دستکش مناسب، لباس و کفش محافظ، صورت پوش و یا عینک ایمنی و نیز ماسک های گوناگون تنفسی است. آنچه در کار با مواد شیمیایی در مقیاس ها و مکان های مختلف لازم و ضروری است به کارگیری مناسب و به موقع از این تجهیزات می باشد...
جزوه آموزشی خطرات مواد شیمیایی، مشتمل بر 37 صفحه، به زبان فارسی، با فرمت pdf، به ترتیب زیر گردآوری شده است:
- مقدمه
- تعاریف مرتبط با خطرات مواد شیمیایی
- راه های تماس مواد سمی و ورود آنها به بدن
- تماس پوستی
- استنشاق
- غبار
- دود
- میغ
- مه
- گاز و بخار
- جنبه های زیست شناختی ماده هایی که به صورت ذرات ریز در آمده اند
- جنبه های زیست شناختی گازها و بخارها
- فرو دادن یا بلعیدن
- چند نمونه از مواد شیمیایی به شدت سمی و مکانیسم اثر آنها
- سیانید نمونه ای از مواد بسیار سمی
- درمان مسمومیت ناشی از عوامل خون دارای یون سیانید
- مسمومیت با متانول
- اقدامات لازم هنگام مسمومیت با متانول
- عوامل سمی اعصاب
- درمان دارویی مسمومیت با عوامل عصبی
- مسمومیت با عوامل سمی خفه کننده
- نحوه انبارش مواد شیمیایی
- ایمنی انبارهای مواد شیمیایی
- نکات مهم در احداث انبارهای مواد شیمیایی
- نکات مهم در احداث انبارهای مواد خشک
- آیین نامه حفاظتی در مورد حمل و نقل مواد شیمیایی
- نحوه خاموش کردن و کلاس های آتش
- دسته بندی مواد از نظر آتش سوزی
- نکات مهم در برخورد با آتش سوزی در پالایشگاه
- بیشترین علت آتش سوزی ها در پالایشگاه
- مراحل به کارگیری خاموش کننده های دستی
- ریخت و پاش مواد شیمیایی از نظر زیست محیطی و ایمنی
- زباله و زباله سازی
- سرانجام زباله های شهری و صنعتی
- دفع ضایعات شیمیایی
- نشانه های مهم خطرات مواد شیمیایی
- توصیه های ایمنی در آزمایشگاه و طرز کار با مواد شیمیایی
- چگونگی طرز کار با مواد شیمیایی
- قوانین و توصیه های ایمنی در کار با مواد شیمیایی
- تقسیم بندی و هشدارهای ایمنی مواد شیمیایی سرطان زا
- اقدامات ایمنی در زمان کار با مواد شیمیایی سرطان زا
- حاملگی و مواد شیمیایی سرطان زا
- گازهای مصرفی در آزمایشگاه و نکات ایمنی
- گازهای اشتعال پذیر
- مسموم شدن با گاز
- پاک کردن وسایل آزمایشگاهی و نکات ایمنی
- مواد خطرناک و اشتعال پذیر
- نحوه کمک های اولیه افرادی که در اثر مواد شیمیایی مصدوم می شوند
جهت دانلود جزوه آموزشی خطرات مواد شیمیایی، بر لینک زیر کلیک نمایید.
